जनकपुरधाम । २०६३ सालको मधेश आन्दोलनको क्रममा उपेन्द्र यादवको नेतृत्वमा गठन गरिएको मधेश जनअधिकार फोरम नेपालदेखि जनता समाजवाद पार्टी (जसपा) नेपाल सम्म पुग्दा १८ वर्ष पुगेको छ । यि १८ वर्षको अवधिमा पार्टी टुटफुट तथा विभिन्न कालखण्डमा विभिन्न पार्टीसँग एकता गर्दै मधेशी जनअधिकार फोरम नाम नै फेरिएर अहिले जनता समाजवादी नेपाल भएको छ ।
तत्कालिन महन्थ ठाकुर नेतृत्वको राजपा र सँग उपेन्द्रले आफ्ना नेतृत्वको संघीय समाजवादी पार्टी एकता गरि जनता समाजवादी पार्टी गठन गरेका थिए । तर त्यो एकता एक वर्ष सम्म पनि चलेनन् र महन्थ ठाकुरको नेतृत्वको लोसपा अलग पार्टी गठन भयो । एक अघि पार्टीका वरिष्ठ नेता अशोक राई नेतृत्वमा जसपा नेपालबाट जसपा पुनः अलग पार्टी भयो । यसरी जसपा नेपाल बन्दा देखि नै अहिले सम्म दुई पटक फुटि सकेको छ ।
पार्टी विभाजन भएपनि उपेन्द्रले पुर्व घोषित समयमै महाधिवेशन गर्न लागेका हुन् । पार्टी गठन भएपछि पहिलो पटक उपेन्द्रले पहिलो पटक महाधिवेशन सामना गर्न लागेका हुन् । उपेन्द्र यस्तो बेला महाधिवेशनको सामना गर्न लागेको जुन वेला उनका प्रतिद्धन्दीहरु कमजोर छन् । कारण पार्टी भित्र उपेन्द्रलाई टसल दिने वरिष्ठ नेता अशोक राई, रेणु यादव, इतियाक राईसहितकाले पार्टी फोडेर जसपा गठन गरि अहिले संघीय सरकारमा छन् ।
पार्टी भित्र फरक मत राख्ने राजकिशोरले महाधिवेशनमा अध्यक्षमा उम्मेदवारी दिने भनिएपनि उपेन्द्रको अगाडी उनी कमजोर उम्मेदवारको रुपमा हेरिएको पार्टीका नेताहरु बताउँछन् । राजपाको एकतासँगै राजकिशोर जसपा नेपालमा आएको कार्यकर्ताहरुको उनको त्यति पकड हुन सकेको छैन । यस्तो अवस्थामा उपेन्द्र सर्वसहमति अध्यक्षमा चयन हुने सम्भावना प्रबल रहेको नेताहरु बताउँछन् ।
एक नेताका अनुसार राजकिशोर सहअध्यक्षमा बार्गेनि गर्ने उदेश्यले अध्यक्षमा उम्मेदवारी दिने नेता तथा कार्यकर्ताहरुलाई सुनाउने गरेका छन् । तर लामो समयदेखि उपेन्द्र यादव नै अध्यक्षमा रहेकोले नेता तथा कार्यकातामा परिर्वतनको नारा लिएर राजकिशोर यादव अगाडी आएको खण्डमा चुनौतिक दिन सक्ने नेता राजकिशोर निकट नेताहरु बताउँन् ।
मधेश प्रदेशको राजधानि जनकपुरधामको तिरहुतिया गाछीमा आजदेखि सुरु भएको ३० जेठ सम्म चल्ने महाविशेनको पुरा तयारी भईसकेको महाधिवेशनको प्रचार प्रसार समितिका संयोजक जितेन्द्र यादवले बताए । महाधिवेशनमा देशभरिबाट करिव १२ सय महाधिवेशन प्रतिनिधीको सहभागि हुने उनले बताए ।
१ लाख ४५ हजार सक्रिय सदस्य रहेको जसपा नेपालले प्रति दुई सक्रिय सदस्यमा एक प्रतिनिधी र ५ प्रतिशत मनोनितलाई महाधिवेशन प्रतिनिधि बनाईएको छ । महाधिवेशनमा सहभागी हुने मधेश प्रदेशका प्रतिनिधि तथा पर्यवेक्षकहरूले आज बेलुकी ५ बजेसम्म दर्ता गरिसक्नु पर्नेछ । अन्य प्रदेशका प्रतिनिधि तथा पर्यवेक्षकहरूले जेठ २८ गते बेलुकी ५ बजेसम्म दर्ता गर्न पाउने उनले बताए ।
केन्द्रीय निर्वाचन समितिले प्रतिनिधि तथा पर्यवेक्षकका लागि दर्ता शुल्क १ हजार ५ सय रुपैयाँ तोकेको छ । महाधिवेनशलाई भव्य बनाउन दुई मुल समिति र १० समितिहरु गठन गरिएको छ । करिव
स्वास्थ्य उपचारको भपर्दो व्यवस्थापन
चर्को गर्मीका भईरहेको महाधिवेशनमा सहभागि हुने प्रतिनिधी तथा आम कार्यकर्ताहरुको स्वास्थ्य समस्या आउने सक्ने भएकोले जसपा नेपालले स्वास्थ्य उपचारको लागि भर्दो व्यवस्थापन गरेको छ । जसपाले अत्यधिक गर्मी भएकोले मधेश प्रदेशका जिल्लाहरुबाट मात्रै कार्यकर्ताहरुलाई महाधिवेशना बोलाउने व्यवस्था गरेको छ ।
महाधिवेशनमा सहभागि भएको कार्यकर्ताको स्वास्थ्यमा समस्या भए महाधिवेशन स्थलमै ५ बेडको स्वास्थ्य शिविर निर्माण गरिएको छ । त्यसमा अक्सिजनदेखि इसिजिसहितको सेवाको व्यवस्था गरिएको स्वास्थ्य शिविर व्यवस्थापन समितिका संयोजक तथा पुर्व स्वास्थ्य राज्यमन्त्री डा.सुरेन्द्र कुमार यादवले बताए ।
पुर्वका जिल्लाहरुबाट महाधिवेशना आउने नेता तथा कार्यकता बाटोमो विरामी भएको खण्डमा सिरहाको गोलबजारमा रहेको भुमिजा अस्पताल र पश्चिमबाट आउनेको लागि चन्द्रनिगाहपुरको चन्द्रनगर अस्पतालमा निशुल्क उपचारको व्यवस्थापन गरिएको छ । त्यसैगरि, जनकपुरधामको जानकी हेल्थ केयर एण्ड टिचिङ्ग अस्पताल, सुरक्षा अस्पताल, महोत्तरी रामगोपालपुरको जानकी एकेडमी हस्पिटलमा स्वास्थ्यको उपचारको निःशुल्क व्यवस्थापन गरिएको उनले बताए ।
विभिन्न देशका प्रतिनिधी सहभागि हुने
महाधिवेशनको उद्घाटन समारोहमा भारतीय कांग्रेस, राष्ट्रिय जनता दल र समाजवादी पार्टी, मलेसियाको डेमोक्रेटिक पार्टी, अजरबैजानको अजबैजान समाजवादी पार्टी, स्पेन, चीन, इन्डोनेसिया लगायत मुलुकका लोकतान्त्रिक तथा समाजवादी पार्टीका प्रतिनिधिहरु सहभागि हुने उनले बताए ।
पदाधिकारीमा अकांक्षी धेरै भएपछि चुनाव हुने सम्भावना
पार्टीको नयाँ विधान अनुसार महाविधेशबाट २० पदाधिकारीसहित १५१ जना केन्द्रिय सदस्य र कार्यकारिणी सदस्य निर्वाचित हुने छ ।
तर महाधिवेशनबाट हाल रहेको १५१ जनाको केन्द्रिय कार्यसमितिलाई संसोधन गरेर २०१ बनाउने गरि संसोधन गरिने छ । महाधिवेशबाट अध्यक्ष १, सहअध्यक्ष १, उपाध्यक्ष ५, महासचिव २, उपमहासचिव ३, सचिव ७ र कोषाध्यक्ष १, २०१ केन्द्रीय सदस्य र कार्यकारिणी सदस्य निर्वाचित गर्नेछ । सात सचिवमा भने प्रादेशिक क्लस्टरका आधारमा चयन हुने छ ।
अध्यक्षमा उपेन्द्र यादव र राजकिशोर यादवको बीच प्रतिस्पर्धा देखिन्छ । तर अधिकांश नेताहरुले अध्यक्ष उपेन्द्र सर्वसहमति अध्यक्ष चुनिने दावि गरेका छन् । नेताहरुले अध्यक्ष वाहेक सबै पदा निर्वाचन हुने भनिएपनि निर्वाचनको सम्भावना कम रहेको एक नेताले बताए । महाधिवेश निर्वाचन प्रक्रियाबाटै हुन्छ । तर अन्तिम समयमा सर्वसहमत हुने सम्भावना प्रब्ल छ ।
अध्यक्षको चयन भएपछि बाँकी पदाधिकारीमा निर्वाचनको पक्रिया सुरु हुन्छ । त्यसपछि अकांक्षि उम्मेदवारहले आफुले रोजेको पदमा उम्मेदवारी दिन्छ । तर पछि अध्यक्षले पदाधिकारी छनौटको सबै अधिकार आफ्नो हातमा राखेर पदाधिकारी छनौट गर्ने सम्भावना रहेको एक नेताले बताए ।
अध्यक्ष वाहेक सबभन्दा बढी चर्चा सहअध्यक्ष पदमा छ । राजकिशोर यादवले अध्यक्षमा उम्मेदवारी नदिए सहअध्यक्ष पदमा उम्मेदवारी दिने सम्भावना छ । सो पदमा पुर्व मुख्यन्त्री लालबाबु राउत,रकम चोङ्गजोङ्ग, विजय यादव लगायतका अकांक्षि देखिएका छन् ।
त्यसैगरि, उपाध्यक्षमा अहिले सम्म कुनै उम्मेदवार खुल्न सकेको छैन । तर पार्टी भित्र उपाध्यमा हरिनारयण यादव, शिवलाल थापा,सुमन चौधरी, किशेरी यादव, , रामअवतार यादव, उर्मिला साह, रेखा यादव, खालिद सिदिद्धी सहितका आकंक्षी देखिएका छन् ।
महासचिवमा दिपक कार्की, रामकुमार शर्मा, रामकिशोर यादव, प्रकाश अधिकारी, विजय यादव लगायतका उम्मेदवारी दिने चर्चा रहेको छ । सहमहासचिव शैलेन्द्र प्रसाद साह, सर्शराम यादव, निर्मला यादव लगायतका अकांक्षी देखिएका छन् । सचिवमा डा. सुरेन्द्र यादव, ज्ञानेन्द्र कुमार यादव, जितेन्द्र यादव, रामअशिष यादव लगातयका अकांक्षी देखिएको छ । त्यसैगरि, कोषाध्यक्ष बलराम महतो, प्रमिला यादव लगायतका अकांक्षी देखिएको नेताहरु बताउँछन् ।